Sự khôi hài của người Việt

Nguyễn Thế Thịnh

  

Chiều qua diễn ra trận cầu giữa U23 VN và đội tuyển sinh viên Hàn Quốc trong khuôn khổ giải bóng đá Quốc tế TPHCM. Hàng ngàn khán giả đến sân cổ vũ cho đội tuyển với một sự háo hức và khao khát chiến thắng thì người bình luận viên, như mọi khi, vẫn lảm nhảm những điều ngớ ngẩn.

Trong khi HLV Kim Jong Pil của Hàn Quốc nói, chúng tôi đến đây không phải để dạo chơi, thì anh bình luận viên VTV lại lải nhãi rằng, HLV Falko Goetz cho biết, tại giải đấu này kết quả không phải là điều quan trọng. Đây là luận điệu của Liên đoàn bóng đá VN mỗi lần tham dự các giải đấu, giải nào cũng “chủ yếu là giao lưu, học hỏi”. Vì thế người VN hầu như quen với thất bại và tự vỗ về mình bằng những cái tít: Trận thua xem được; Chúng ta đá rất hay, nhưng đội hay hơn đã thắng; U23 VN thua đẹp...

Thi đấu bóng đá mà kết quả không quan trọng thì cái gì quan trọng? Ông Falko Goetz có nói thế thì bình luận viên cũng không thể lấy luận điệu của ông ta mà trám vào mồm mình. Ngược lại, phải vả vào mồm ông ta. Chúng tôi thuê ông không phải để ông bảo “kết quả không phải là điều quan trọng”. Những lời này của một  bình luận viên đài  quốc doanh thể hiện sự yếm thế của người Việt. Những người từ quá tả sang quá hữu, từ chỗ thấy thằng nào mũi lỏ cũng cho là kẻ thù, ưa đòm một phát, chuyển sang thấy mũi lỏ thì khúm nà khúm núm. Chỉ thích tinh tướng với người nhà mình.

Người Việt thường hay tự hiểu nhầm mình và cho phép mình hiểu nhầm. Nữ tiếp viên hàng không là người phục vụ trên máy bay lại tưởng mình là người mẫu thời trang biểu diễn trên sàn diễn ở chín tầng mây nên mặt luôn luôn nghiêm trọng và đi lại nắn nót, hoạ hoằn mới ném ra một câu như đã lập trình, rất vô hồn, chủ yếu để diễn chứ không phải để phục vụ. Họ rất nghèo vốn từ, tất cả trên máy bay đều là quý khách, không phân biệt được già trẻ, lớn bé…vì thế họ phục vụ đồng loạt như rô bốt.

Trên đường phố đông đúc của Hà Nội, đáng lẽ người cảnh sát đứng ở ngã tư phải năng động điều tiết xe cộ thì họ lại đứng như phỗng, dáng vẻ suy tư như một triết gia. Có vẻ như họ đang nghĩ, chúng ta không thể điều tiết được vì tất cả phải tuân theo 3 quy luật, 6 cặp phạm trù.

Trong khí đó thi cảnh sát núp lùm theo truyền thống chiến tranh du kích, cứ như thể không chặn xe bất ngờ thì không hoàn thành nhiệm vụ. Đối với họ, đã là xe thì phải chặn vì trên đất nước này không có xe nào không có cái sai. Rồi họ lại nghĩ, chúng ta không thể lập biên bản phạt hết tất cả lái xe VN nên người nào kẹp tiền trong giấy tờ thì mau đi cho nhanh gọn để mình còn thực hiện sự nghiệp vung gậy chiến tranh du kích.

Quan chức và công chức VN lại luôn luôn coi rằng, trách nhiệm của người dân là phải đóng thuế và trách nhiệm của mình là bằng mọi cách rút tiền đó ra khỏi kho bạc cho vòng quay đồng tiền nhanh hơn theo 3 quy luật, 6 cặp phạm trù mà họ đã được học ở các trường dòng. Họ sống theo nhiều “nguyên tắc duy nhất”, dân sai-mình đúng; của công là của mình, của riêng là của dân…Nguyên tắc đó chi phối cả trong sự ban phát của họ, muốn cho ai thì cho, ưa ai là được…

Thầy giáo VN cũng thế. Họ tuân theo nguyên tắc thầy đọc trò chép vĩnh cửu của hệ thống. Đến nỗi ai không đọc cho học trò chép thì người đó bị phê bình. Vì là giáo dục nên quan chức giáo dục luôn luôn làm nhiệm vụ cải cách, cải cách liên tiếp, cải cách chồng lên nhau, tức là cải cách luôn cái đang cải cách. Họ luôn luôn tuân theo một nguyên tắc bất di bất dịch: sai thì sửa. Có cải cách mới có ăn! Họ luôn luôn nói không với cái này cái nọ nhưng làm thì có.

Báo chí VN cũng rất vui. Ai cũng chê tờ này tờ khác đưa tin kiểu lá cải, rồi họ dẫn chứng, phân tích, đăng lại hình ảnh để chứng minh nó lá cải như thế nào. Tức là họ dán các lá cải lại để làm cho lá cải to ra như lá chuối.

PV VN đi tác nghiệp rất biết dừng lại đúng lúc, thể hiện đạo đức của người làm báo. Khi đi thâm nhập một động mại dâm, một nhà hàng caraoke có tiếp viên…bao giờ phút cuối cùng họ đều viết một câu “tôi tìm cách tháo lui”. Thâm nhập để viết về vấn đề thịt thú rừng bán tràn lan bao giờ nhà hàng dọn thịt rừng ra họ cũng tìm cách từ chối để ăn rau. Họ luôn luôn có một câu chữa cháy rất hay “để rộng đường dư luận, chúng tôi xin đăng lại công văn (hoặc ý kiến) phản hồi”...

Người VN tâm niệm khách sạn, nhà nghỉ là nơi ai cũng có thể dắt nhau đến để ngủ xã giao. Ưa thì họ gọi và khách sạn, nhà nghỉ sẵn sàng đáp ứng mọi yêu cầu của quý khách được ngủ xã giao (dù chưa bao giờ và không bao giờ thừa nhận mại dâm là một nghề). Chuyện đó xẩy ra bình thường đến nỗi những chiếc xe con biển số xanh mỗi khi dừng lại lái xe đều hỏi nhân viên khách sạn, nhà nghỉ (thay cho sếp) một câu: “Ở đây có gì không?”. Rất hay, khách sạn thì có phòng nghỉ chứ còn có gì không là sao? Chẳng lẽ trong đó có...đại hội?

Người VN thật quá khôi hài!

Ghi chú: Bài viết: Nhà báo Nguyễn Thế Thịnh; hình minh họa: Ruoucai sưu tầm