Quá độ lên nông thôn mới

Ngọc Anh, Hai Khánh và ông Nội đi tắm ở khe Ba Hố, hè 2010

Ba viết, 16/7/2011.
Ngày mai đám cưới cu Thái em trai Phương Liễu, tối ni  ba đánh quần cộc áo ba lỗ lóc cóc một mình đi bộ sang chơi. Gặp ông Lộc bọ thằng Phương, mấy chú cháu ngồi uống trà nói chuyện quê nhà.

Bọ Lộc có thâm niên làm đội trưởng từ thời còn hợp tác  sau còn làm xóm trưởng ở quê đến mấy nhiệm kỳ nên cái chi ở quê bọ ni đều biết cả. Bọ kể ở quê ta đang có dự án làm nông thôn mới nhưng muốn được làm nông thôn mới thì phải đạt 19 tiêu chí trong khi mình mới chỉ đạt vài tiêu chí thôi, nói chung còn phải phấn đấu tướt ... cứt. Nghe bọ nói dự án đã có kế hoạch cấp vốn khoảng 2 tỷ nên bây chừ không lo về tiền mà chỉ lo mần răng cho đạt thôi. Rồi bọ kể tiêu chí ni thì  ta đã đạt được đến mô còn tiêu chí kia chỉ cần làm thêm mấy cái này là ổn , tiêu chí nọ nghe chừng khó khăn....vv và vv nghe mà váng hết cả đầu y như đi dự họp xóm.

Lọ mọ về nhà vừa đi vừa nghĩ mà mừng, dù sao thì đạt được mấy cái tiêu chí đó thành nông thôn mới cũng sướng chớ. Nhớ hồi bác Thạch làm hồ sơ xin việc đã ghi vô mục địa chỉ là số 5 - đường Phong Bắc làm cả nhà cười lăn  vì không những hồi đó mà bây giờ ở quê cũng lấy đâu ra số nhà và tên đường .  Chung quy lai thì ai cũng muốn quê mình đổi mới, muốn cho nó hiện đại, tiện lợi hơn cho nó thoát cái cảnh quê mùa tối tăm...

Tò mò không hiểu cụ thể 19 cái tiêu chí mà bọ Lộc nói hồi tối là những cái chi nên lò dò lên mạng tra coi thì nó như ri đây: "19 tiêu chí để xây dựng mô hình nông thôn mới bao gồm: Quy hoạch và thực hiện quy hoạch, giao thông, thủy lợi, điện, trường học, cơ sở vật chất văn hóa, chợ nông thôn, bưu điện, nhà ở dân cư, thu nhập bình quân đầu người/năm, tỷ lệ hộ nghèo, cơ cấu lao động, hình thức tổ chức sản xuất, giáo dục, y tế, văn hóa, môi trường, hệ thống tổ chức chính trị xã hội vững mạnh và an ninh, trật tự xã hội."

Đọc xong ngồi nghĩ không biết khi mấy bọ ở quê phấn đấu cho nó đạt được cả lô xích xông mấy cái tiêu chí đó thì quê mình nó thành ra cái gì nữa, có khi phải đổi thành TP Mát-xít-cơ-Voi mất. Lại ngồi nghĩ vu vơ rằng không hiểu quê mình đang làm cái "nông thôn mới" vậy thì cái nông thôn bây chừ được gọi là cái chi? Kêu là "Nông thôn cũ" chăng hay là "nông thôn hổ lốn" hẹ?.  Ui quê mình đạt vài tiêu chí rồi thì theo ba tốt nhất cứ  phải gọi  là "đang quá độ lên nông thôn mới" theo kiểu đường lối tí cho nó oách.

Nói rứa thôi chớ việc của mấy bọ mấy bọ cứ bàn cứ mần, mần răng cho quê nhà ngày một giàu đẹp là bà con mừng rồi. Mà phải đúng nghĩa là đẹp nha.  Chớ nông thôn mới  mà mấy "chú bộ đội" tối nào cũng rảo khắp chốn cùng nơi có chi đều cất giùm, xài hộ cho bà con thì chẳng còn gì là đẹp. Mần nông thôn mới mà chi khi  người nông dân không nuôi nổi con chó con gà vì tệ nạn chôm chỉa và thật buồn cười khi chợt nghĩ rằng có ngày quê nhà sẽ chẳng còn tiếng chó sủa  ban đêm, không còn nghe tiếng gà gáy ban mai gà kêu trưa nắng.... Lúc đó có còn là quê nhà tôi ơi không hẹ?!.

Phương Nhi đang lấy lá me làm muỗng uống nước ở khe Ba Hố, Hè 2010

Chưa biết hô hào rứa rồi có mần được cái chi không nhưng mỗi lần về quê thấy càng buồn. Cái làng quê ngày ấy với những  đường làng rợp bóng hàng tre bây chừ nhường chỗ cho những hàng rào xây bằng gạch tap-lô kiên cố xám xịt. Đến nỗi trẻ con ở quê  bây chừ có khi cũng chẳng biết cây tre là cây gì chớ đừng nói cảm giác  đau đến phát khóc khi dẫm phải gai tre. Ngày trước hàng xóm láng giềng chỉ phân chia địa giới bằng hàng rào  tạm bợ như tre, xì tàu, sắn... thậm chí chẳng cần chi nhưng tình người thì chan hòa vô cùng lúc nào cũng tối lửa tắt đèn có nhau... Một khi ranh giới được dựng lên thì lòng người  ít nhiều cũng vì thế mà ngăn cách, nghi kỵ và đôi lúc nó cũng xám xịt không kém những cục gạch tap-lô xây hàng rào kia. 

Bọ Lộc còn nói về quê mùa hè này nóng lắm, gió lào thổi  vù vù suốt ngày, điện thì cúp liên miên mà cây thì người ta chặt hết  nên  đi đâu cũng nắng tóe đôm đốm chẳng biết trốn vào đâu. Ra đường bây giờ  đã được bê tông hóa về nhà từ ngõ đến sân cũng toàn bê tông tự đổ nên người  chừ cũng muốn hóa thành bê tông luôn may ra mới chịu thấu cái nằng nóng mùa hè. Chợt nhớ câu hát "Ôi quê tôi không còn mái nhà... tranh liêu xiêu lưng còng dáng mẹ...". Buồn thay cái hồn quê.

Tự nhiên ước ao ngày nào đó đưa các con về  thăm quê sẽ được đi trên con đường làng trải đầy rơm vàng, được giăng võng ngủ trưa dưới những hàng tre đang đu đưa theo gió nồm mát rượi.  Các con được chơi trốn tìm và chui từ hàng rào, nạp nương nhà này qua nhà khác  mà chẳng sợ ai la mắng rồi có khi quên chừng ngủ luôn dưới gốc cây mít hay cây thị nhà ai đó mà gặp được cô Tấm ngày xưa ... 
Có lẽ ước mơ đó sẽ trở thành ngớ ngẩn  vì chừ quê nhà đang trong quá trình "quá độ lên nông thôn mới" và với quyết tâm đầy ý chí chính trị của các bọ  thì chẳng mấy quê mình sẽ trở thành "nông thôn mới" ngay thôi...  
Hayzaa! Kệ mấy bọ, ta đi ngủ để mà mơ tiếp vậy. Bà con coi tạm mấy cái hình năm ngoái nhà Hai Khánh về quê được ông nội  dẫn lên chơi ở khe Ba hố cho dễ mơ nhé/.

Tìm hiều thêm về 19 tiêu chí nông thôn mới.

Thủ tướng Chính phủ vừa ký Quyết định số 491/QĐ-TTg, ban hành Bộ tiêu chí quốc gia về nông thôn mới bao gồm 19 tiêu chí và được chia thành 5 nhóm cụ thể: Nhóm tiêu chí về quy hoạch, về hạ tầng kinh tế - xã hội, về kinh tế và tổ chức sản xuất, về văn hóa - xã hội - môi trường và về hệ thống chính trị.

Theo đó, Bộ tiêu chí đưa ra chỉ tiêu chung cả nước và các chỉ tiêu cụ thể theo từng vùng: Trung du miền núi phía Bắc, Đồng bằng sông Hồng, Bắc Trung Bộ, Duyên hải Nam Trung Bộ, Tây Nguyên , Đông Nam Bộ và Đồng bằng sông Cửu Long phù hợp với đặc điểm, điều kiện kinh tế - xã hội cụ thể của mỗi vùng.

19 tiêu chí để xây dựng mô hình nông thôn mới bao gồm: Quy hoạch và thực hiện quy hoạch, giao thông, thủy lợi, điện, trường học, cơ sở vật chất văn hóa, chợ nông thôn, bưu điện, nhà ở dân cư, thu nhập bình quân đầu người/năm, tỷ lệ hộ nghèo, cơ cấu lao động, hình thức tổ chức sản xuất, giáo dục, y tế, văn hóa, môi trường, hệ thống tổ chức chính trị xã hội vững mạnh và an ninh, trật tự xã hội.

Mỗi tiêu chí đều được quy định mức chỉ tiêu cụ thể đối với từng xã để được công nhận đạt xã nông thôn mới. Cụ thể, về tiêu chí giao thông, 1 xã thuộc ĐBSH và ĐNB phải đạt 100% đường trục thôn, xóm được cứng hóa đạt chuẩn theo cấp kỹ thuật của Bộ Giao thông vận tải, tiêu chí này đối với xã vùng Bắc Trung Bộ, Duyên hải Nam Trung Bộ và Tây Nguyên là 70% còn đối với xã vùng Trung du miền núi phía Bắc và Đồng bằng sông Cửu Long chỉ là 50%.

Về hộ nghèo, xã vùng Đồng bằng sông Hồng và Đông Nam Bộ phải đạt tiêu chuẩn tỷ lệ hộ nghèo <3%, Bắc Trung Bộ và Duyên hải Nam Trung Bộ <5%, Tây Nguyên và Đồng bằng sông Cửu Long <7% và Trung du miền núi phía Bắc <10%.

Bộ tiêu chí cũng quy định, tất cả các xã nông thôn mới đều phải có hệ thống thủy lợi cơ bản đáp ứng yêu cầu sản xuất và dân sinh; có nhà văn hóa và khu thể thao xã đạt chuẩn của Bộ Văn hoá- Thể thao và Du lịch; có điểm phục vụ bưu chính viễn thông, có Internet đến thôn; có tổ hợp tác hoặc hợp tác xã hoạt động có hiệu quả và không có nhà tạm, dột nát...