Mâm ngũ quả ngày tết

Ruoucai, 13/1/2011

Mấy hôm nay hàng trái cây các loại đã bày đầy trên phố làm mình nhớ đến những ngày tết năm xưa. Hồi đó ở quê cả cha và mẹ phải vất vả lắm mới chọn mua được một mâm ngũ quả bởi  trái cây hiếm vô cùng, có khi đi khắp cả chợ chỉ được vài nải chuối đẹp hoặc vài trái bưởi hay cặp cam còn nguyên cuống của bà nào đó để dành trên cây chờ tết đến mới mang ra chợ bán. Để có được một mâm ngũ quả đẹp thờ ba ngày tết có khi phải đi mấy phiên chợ mới mua đủ. Sau này hoa quả Trung Quốc tràn về quê, các bà buôn đổ đống trên đường, trong xe
bò với đủ loại màu sắc, chủng loại tha hồ lựa chọn. Mới đầu các bà các mợ khoái lắm vì đỡ phải chen nhau, tranh giành cho được mâm ngũ quả đẹp nhưng sau này mới phát hiện ra hàng trái cây TQ tuy màu sắc đẹp nhưng ăn chẳng ngon lành gì lại bị tẩm hóa chất bảo quản độc hại nên dần dần cũng tẩy chay và quay lại hàng trái cây nhà quê như ngày xưa. Tuy bây giờ ở quê bà con đã chuyên canh nhiều loại cây ăn trái chứ không cây nhà lá vườn như xưa nhưng thực sự mỗi dịp tết đến vẫn không dễ để có được mâm ngũ quả như ý muốn.

Bưởi hồ lô miền nam có chữ Phúc giá từ 500-1triệu/cặp

Mấy năm ở trong này ăn tết nhà mình cúng theo phong tục người nam là mâm ngũ quả phải đủ năm loại trái cây Mẵng Cầu (na), Dừa, Đu Đủ, Xoài và Sung với hàm ý đọc chệch theo tiếng nam là Cầu - Vừa - Đủ - Xài - Sung ( sung túc). Năm đầu không biết nên đi chưng một nải chuối đẹp thế là bị bà cô Bảy sang chơi la um xùm nói trong này không ai bày chuối lên mâm trái cây ngày tết cả. Té ra người miền nam đọc "chuối" thành "chúi" nên nếu chưng chuối thì cả năm đó coi như chúi mỏ luôn, làm ăn không thể cất đầu lên được. Vậy nhưng người bắc thì khác, mâm ngũ quả thì cứ miễn sao cho đủ màu sắc còn thành phần thì không thành vấn đề nhưng kiểu gì cũng phải có nải chuối trên mâm ngũ quả vì chuối nó tượng trưng cho bàn tay phật che chở. Nhớ năm ngoái ở quê ra chợ tết giành nhau mấy nải chuối xanh mà giá tận 150-200 ngàn đồng/nải trong khi ở trong này loại đặc biệt, vàng hươm chỉ độ 5000đồng/kg cũng chẳng ma nào mua.

Ở quê mâm ngũ quả ở quê mình cứ đủ màu cho đẹp chứ không nhất không nhất thiết phải theo thuyết ngũ hành (kim-mộc-thủy-hỏa-thổ) như ý nghĩa ban đầu của nó. Ngoài mâm ngũ quả nhà mình lại hay mua thêm hai cây mía để hai bên bàn thờ coi như là hai cái gậy cho ông bà về ăn tết cùng con cháu có cái mà chống. Nói thế thôi chứ chưa hết mùng một bọn con cháu hiếu thảo đã vội vái lấy vái để xin ông bà cho con cái gậy để con cháu giải rượu đầu xuân.